استئوکندریت
استئوکندریت یک بیماری است که در ارتباط با مفاصل است و در این اختلال خون رسانی به استخوان زیر غضروف مفصلی به درستی انجام نمی شود. نتیجه ی این مشکل می تواند جدا شدن استخوان و غضروف شود که برای بیمار بسیار دردناک است. این اتفاق می تواند سبب ایجاد مشکلات در حرکت مفاصل شود.
بیشتر در گروه های سنی کم این عارضه قابل مشاهده است و در بسیاری از موارد علائمی نداشته وبا گذشت چندین ماه خود را نشان می دهد. این علائم زمانی که آسیب به مفصل می رسد یا فرد حرکاتی مانند پریدن یا دویدن انجام می دهد آشکار خواهد شد.
این عارضه در بیشتر افراد در زانو ایجاد می شود اما گاهی هم در آرنج، مچ پا و دیگر مفصل های بدن رخ می دهد.
پزشک ارتوپد با مشاهده ی اندازه ی ضایعه این بیماری را طبقه بندی می کند. این عارضه ممکن است در مرحله ای باشد که قطعه استخوان و غضروف آسیب دیده به طور کامل از ناحیه جدا شود یا در مرحله ای باشد که قطعه در فضایی که بوده باقی بماند.
در صورتی که حالت اول برای فرد اتفاق بیافتد و قطعه لق شود و در قسمت متحرک مفاصل گیر بیافتد و فرد درد غیر قابل تحملی داشته باشد برای درمان ضایعه باید جراحی انجام شود.
اگر حالت دوم برای فرد اتفاق بیافتد به احتمال زیاد فرد علائم و درد شدید نخواهد داشت یا اگر این درد را حس کند بسیار کم خواهد بود. در سنین پایین که دچار این مشکل می شوند چون استخوان سازی کودک در حال تکامل است می تواند به صورت خود به خود رفع شود.
محتوا
نشانه های استئوکندریت:
این اختلال همراه با یک سری علائم می باشد که این علائم را در ادامه بررسی خواهیم کرد:
درد: یکی از علائم بسیار واضح استئوکندریت درد بسیار زیادی است که همراه با آسیب به سراغ فرد می آید. این آسیب می تواند توسط عوامل مختلفی مانند کوهنوردی، ورزش های نادرست و رعایت نکردن اصول صحیح ورزشی برای فرد اتفاق بیافتد.
این درد می تواند همراه با التهاب باشد و پوست اطراف مفصل را ملتهب و نازک کند.
قفل شدن مفصل: در حالتی که یک قسمت شل شده باشد با حرکت فرد می تواند بین استخوان ها گیر کند و سبب قفل شدن مفصل شود. در نتیجه فرد نمی تواند به حرکت خود ادامه دهد.
احساس ضعیف شدن مفاصل: فرد ممکن است به طور کاملا محسوس در مفاصل خو ناتوانی و ضعف داشته باشد.
محدودیت حرکتی: در بسیاری از موارد فرد توانایی خود را در صاف کردن زانو یا آرنج از دست می دهد. این محدودیت به علت تاثیرات حاصل از اندام زیری است.
زمان مناسب برای مراجعه به پزشک:
در ابتدا بهتر است در زمان اتفاق افتادن این عارضه و یا احساس درد در زانو، آرنج، مچ و مفاصل به پزشک ماهر مراجعه کنید و یا از طریق راه های ارتباطی مختلفی که برای ارتباط وجود دارد مشکل خود را برای متخصص شرح دهید. به علت محدودیت حرکتی پیش آمده برای فرد وجود سامانه ی آنلاین می تواند بسیار موثر باشد. علائم این بیماری در مراحل پیشرفته محدودیت جدی حرکتی برای فرد ایجاد می کند.
دلایل استئوکندریت:
دلایل این عارضه در زانو هنوز مشخص نشده است. همانطور که گفتیم اختلالات در خون رسانی به انتهای استخوان می تواند عامل این بیماری باشد؛ یکی از دلایلی که سبب این کاهش می شود ضربه است. در برخی افراد علت این عارضه ژنتیکی بوده و در نتیجه برخی اختلالات ژنتیکی استئوکندریت پیش می آید.
عوارض استئوکندریت:
این اختلال اغلب در افراد کم سن و سال پیش می آید و گروه سنی 10 تا 20 سال بیشتر درگیر این بیماری می شوند. افرادی که ورزش انجام می دهند بیشتر در خطر هستند.
اگر این عارضه چندین بار تکرار شود می تواند در طول زمان سبب ابتلا به آرتروز شود.
نحوه پیشگیری از ابتلا به استئوکندریت:
معمولا افرادی که در ورزش های جمعی فعالیت دارند دچار این مشکلات می شوند بنابراین در صورتی که این افراد از خطرات ممکن حاصل از فشار آوردن بیش از حد مفاصل مطلع باشند می توانند با مراقبت بیشتر کمتر دچار این آسیب شوند. همچنین آشنایی با اصول ورزش و استفاده از وسایل اصولی برای ورزش و تمرینات ورزشی می تواند در پیشگیری از ابتلا به این بیماری موثر باشد.
نحوه تشخیص عارضه:
برای تشخیص این عارضه راه های مختلفی وجود دارد که با توجه به تجویز پزشک یکی از این راه ها باید انجام شود:
تشخیص بالینی:
ابتدا پزشک به انجام معاینات بالینی می پردازد و ناحیه ضربه دیده را بررسی می کند تا میزان تورم و درد آن را بسنجد. در ربعضی از افراد قطعه جدا شده ملموس بوده و پزشک می تواند آن را در داخل مفاصل حس کند. همچنین پزشک به بررسی رباط های اطراف می پردازد.
همچنین پزشک با زیر نظر گرفتن دامنه ی حرکتی فرد می تواند آسیب مفصلی را بررسی کند.
تشخیص تصویربرداری:
پزشک معمولا یکی از انواع آزمایشات و عکس برداری های زیر را به بیمار پیشنهاد می دهد:
اشعه ایکس:
از این اشعه برای بررسی اختلالات استخوانی مفصل استفاده می شود.
تصویر برداری ام آر آی:
این دستگاه با استفاده از امواج بسیار قوی رادیویی و مغناطیسی بافت های سفت و نرم را مورد بررسی قرار می دهد و استخوان ها و غضروف ها را به طور کامل بررسی می کند. این تصویر برداری معمولا زمانی درخواست می شود که اختلال در تصویر برداری ایکس مشاهده نشود اما فرد هنوز احساس درد داشته باشد.
سی تی اسکن:
در این روش تعدادی عکس رادیوگرافی از ناحیه گرفته می شود که این عکس ها در زوایای مختلف ساختار داخلی را مورد بررسی قرار می دهند. یکی از مزایای اسکن کامپیوتری امکان دسترسی پزشک به جزئیات تصویر است. در این حالت پزشک می تواند محل دقیق قطعه جدا شده را بررسی کند.
درمان استئوکندریت:
درمان استئوکندریت به دلیل ترمیم مفصل ضربه دیده، کم شدن درد و پایین آمدن احتمال مبتلا شدن به استئوارتریت باید به موقع انجام شود. اما همان طور که گفتیم برای سنین پایین این موضوع متفاوت است و پزشک با بررسی های لازم ممکن است استراحت و مراقبت را پیشنهاد دهد زیرا استخوان ها در حال رشد هستند و می توانند خود ترمیمی انجام دهند. در مجموع برای افراد با سنین بالا هم پزشک ابتدا استراحت را پیشنهاد می دهد. مراحل درمان به شرح زیر است:
- استراحت: این به این معناست که فرد از انجام کار هایی مانند پریدن و دویدن و در مجموع فشار آوردن به مفاصل اجتناب کند. حتی در برخی موارد ممکن است بنابر تجویز پزشک از عصا زیربغل استفاده شود. برای تکان نخوردن مفاصل برای مدت زمان خاصی که به فرد استراحت تجویز شده ممکن است پزشک آتل ببندد.
- فیزیوتراپی: در مواردی که مشکل با استراحت حل نشود پزشک فیزیوتراپی و انجام برخی ورزش های مخصوص را برای درمان درخواست می کند. این حرکات می توانند روند درمان را سرعت ببخشند. همچنین در برخی موارد پس از عمل جراحی نیز انجتم فیزیوتراپی توصیه می شود.
- جراحی: در همه ی بیماری ها معمولا جراحی آخرین گزینه ی انتخابی است و در صورتی تجویز می شود که قطعه ی جدا شده در مفصل وجود داشته و قسمت آسیب دیده را تحت تاثیر بگذارد. نوع عمل متفاوت بوده و بستگی به فاکتور هایی مانند مرحله آسیب و بلوغ استخوان دارد.