نرمی کشکک زانو یا کندرومالاسی به نرمی غضروف در قسمت زیرین کاسه زانو (کشکک) گفته می‌شود. وقتی کشکک زانو به استخوان ران ساییده می شود، درد می گیرد و متورم می شود. در بین دوندگان و سایر ورزشکاران این عارضه رایج است و به آن “زانوی دونده” نیز گفته می شود. بیشتر در نوجوانان، جوانان، زنان و ورزشکارانی دیده می شود، که به ورزش هایی می‌پردازند که فشار زیادی به زانو وارد می کند. کسانی که اضافه وزن دارند، نیز در معرض خطر این عارضه قرار دارند. در این مقاله به علائم نرمی کشکک زانو و راه های درمانی آن می پردازیم.
در این بیماری به علل نامعلومی ، سطح غضروفی استخوان کشکک زانو به ویژه سطح مفصلی داخلی، خشن و رشته رشته می شود. این وضعیت از استئوآرتریت متمایز می باشد، اما در سال های بعد ممکن است استئوآرتریت نیز به آن اضافه شود.
کشکک زانو چیست؟
کشکک استخوان کاسه زانو است. در داخل تاندون چهارسر ران قرار دارد. این تاندون بزرگ از عضلات قوی ران (چهارسر ران) به دور کشکک می‌پیچد و به بالای استخوان ساق پا (درشت نی) وارد می‌گردد و به صاف شدن عضلات چهارسر ران پا کمک می کند.
پشت کشکک با غضروف صاف پوشیده شده است. این به کشکک کمک می کند تا وقتی پای خود را صاف می کنید، روی قسمت پایینی استخوان ران (فمور) سر بخورد.
کندرومالاسی یا نرمی کشکک زانو چیست؟
کندرومالاسی کشکک سبب آسیب به غضروف کاسه زانو (کشکک) می شود. مانند نرم شدن یا ساییدگی غضروف می باشد. ایجاد این عارضه می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر نرمی کشک زانو هستند؟
افرادی که ممکن است بیشتر در خطر ایجاد این عارضه باشند، عبارتند از:
- کسانی که اضافه وزن زیادی دارند.
- افرادی که دچار آسیب، شکستگی یا دررفتگی مربوط به کاسه زانو شده اند.
- دوندگان، بازیکنان فوتبال، دوچرخه سواران و سایر افرادی که اغلب ورزش می کنند.
- نوجوانان و جوانان به ویژه خانم ها
علائم نرمی کشکک زانو
شیوع این بیماری در خانم ها معمولا بیشتر است. دختری در سن 15 تا 18 سال ممکن است درگیر نرمی کشکک زانو شود وعلائمی مانند:
- درد عمیق در ناحیه ی زانو و پشت کشکک زانو
(این درد در هنگام بالا و پایین رفتن از پله ها تشدید می شود.)
- تجمع مایع درون مفصل
با لمس سطح عمقی استخوان کشکک پس از راندن آن به یک سمت ممکن است بتوان تندرنس را در مفصل شناسایی کرد. همچنین یک نقطه دارای حداکثر تندرنس روی قسمت قدامی کوندیل داخلی استخوان ران وجود دارد.
- حرکات زانو ممکن است با ایجاد کریپتاسیون ظریف روی استخوان کشکک زانو همراه باشند که به دست معاینه گر نیز منتقل می شوند.این کریپتاسیون هنگامی که بیمار در وضعیت ایستاده ، حرکت ورزشی شامل خم کردن زانو را انجام می دهد، بهتر لمس می شود
به طور کلی علائم کندرومالاسی شامل:
- درد پشت کاسه زانو
- درد زیر کاسه زانو
- درد در طرفین کاسه زانو
- درد هنگام خم شدن زانو
- ایجاد درد پایین رفتن از پله ها
- احساس درد در هنگام دویدن پایین تپه
- ایستادن بعد از مدتی نشستن
کندرومالاسی باعث تغییرات اولیه در غضروف در قسمت زیرین کشکک می شود. اگر به طور موثر درمان نشود، این تغییرات اولیه ممکن است در نهایت منجر به استئوآرتریت ( آرتروز زانو) در مفصل زانو جایی که کاسه زانو و استخوان ران به هم می رسند، شود.
علت نرمی کشک زانو چیست؟
کندرومالاسی زانو معمولا زمانی ایجاد می شود، که سطح زیرین کاسه زانو با استخوان ران تماس پیدا می کند و باعث تورم و درد می شود.
این عارضه اغلب به دلیل استفاده بیش از حد ایجاد می شود. ممکن است نتیجه ضربه به کاسه زانو، مانند شکستگی یا دررفتگی باشد. اما در صورتی که کشکک از موقعیت خودش خارج شود و یا عضلاتی که از زانو حمایت می کنند ضعیف یا سفت باشند نیز ممکن است رخ دهد. کف پای صاف ممکن است در ایجاد کندرومالاسی کشکک نیز نقش داشته باشد.
تشخیص نرمی کشکک زانو
برای تشخیص زانوی شما، پزشک متخصص ارتوپد در اهواز یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و در مورد سابقه پزشکی و علائم شما صحبت می کند. اگر تشخیص با یک معاینه ساده مشخص نباشد، یا اگر علائم با درمان بهبود نیابد، ممکن است آزمایش‌های دیگری تجویز شود:
- عکسبرداری با اشعه ایکس برای بررسی آرتریت یا تروما
- آزمایش خون برای اندازه گیری التهاب
- ام آر آی برای تصاویر دقیق تر از زانو
تصاویر ام آر آی نیز ممکن است گاها شیار یا ترک هایی را در سطح غضروفی استخوان کشکک نشان دهند، اما این تصاویر به اندازه ی دید مستقیم جراح طی آرتروسکوپی زانو قابل اعتماد نیستند. در آرتروسکوپی زانو ممکن است باندهای سینوویال نیز (درصورت وجود) دیده شوند که اطلاعات بیشتری را در روند تشخیص و درمان نرمی کشکک زانو در اختیار جراح ارتوپد قرار می دهد.
درمان نرمی کشکک زانو
درمان این بیماری تقریبا، از تکنیک های غیرجراحی منشا می گیرد.
- بانداژ الاستیک مفصل زانو
مفصل زانو بانداژ می شود و نیاز است از فعالیت های شدید مفصلی دوری گزید. این روش درمانی معمولا علائم نرمی کشکک زانو را تاحد قابل قبولی کاهش می دهد.
- فیزیوتراپی
در این روش با ثابت کردن استخوان کشکک زانو از سمت داخل و تقویت عضله ی واستوس داخلی می توان به درمان نرمی کشکک زانو کمک کرد.
در صورتی که شدت آسیب های کشکک زانو زیاد باشد و با تکنیک های درمانی غیرجراحی درمان نشود، از روش های جراحی متفاوتی که برای درمان این بیماران ابداع شده است، استفاده می شود.
درمان نرمی کشک زانو در خانه
کاری که در خانه به منظور درمان انجام می دهید تا حد زیادی به رفع نرمی کشک زانو نیز کمک می کند. اقدامات زیر را برای کاهش درد و جلوگیری از ایجاد آرتروز انجام دهید:
- روی زانو را چند بار در روز به مدت چند روز کمپرس یخ بگذارید.
- تمرینات تقویتی و کششی تجویز شده توسط پزشک را انجام دهید.
- وزن مناسب را حفظ کنید.
- استراحت و فعالیت را متعادل کنید.
کلام اخر
افرادی که از درد زانو ناشی از کندرومالاسی کشکک رنج می برند اغلب بهبودی کامل پیدا می کنند. بهبودی بسته به مورد ممکن است به سرعت یک ماه یا سالها طول بکشد. بسیاری از بهبودهای طولانی مدت در نوجوانان رخ می دهد زیرا استخوان های آن ها هنوز در حال رشد است. پس از رسیدن به بزرگسالی، علائم معمولاً ناپدید می شوند.