در رفتگی لگن چیست؟ علائم در رفتگی لگن کدامند؟

دررفتگی مفصل لگن یک عارضه ی جدی و اورژانسی تلقی می شود که نیاز است تا اقدامات فوری در جهت رفع این عارضه صورت گیرد. در این مقاله به عارضه ی دررفتگی مفصل لگن ، علائم و راه های درمانی آن می پردازیم.

مفصل لگن متشکل از یک مفصل گوی مانند و یک مفصل کاسه ای شکل می باشد. مفصل کاسه به وسیله ی، حفره ی استابولوم که ناحیه ای از استخوان بزرگ لگن خاصره می باشد، تشکیل شده است. مفصل گوی نیز ناحیه ی سر استخوان ران می باشد، که در قسمت انتهای بالایی استخوان ران قرار گرفته است.

غضروف مفصلی ، یک بافت مسطح (صاف) و صیقلی، سطح مفصل های گوی و کاسه را احاطه می کند و می پوشاند. در لگن یک فرد سالم ، سر فمور به صورت مستحکم در استابولوم قرار دارد.

علل دررفتگی مفصل لگن

1. وارد آمدن ضربه بصورت مستقیم ( با اعمال نیروی کم و یا نیروی زیاد ) به ناحیه ی لگن، از رایج ترین دلیل های دررفتگی مفصل لگن ، در نظر گرفته می شود.
2. از دلایل شایع دیگر، دررفتگی مفصل لگن می توان به تصادف توسط وسایل نقلیه اشاره کرد. علت این امر، آسیب دیدن لیگامان ها و رباط های اطراف ناحیه ی مفصل لگن و ناپایداری ، است.

به منظور جلوگیری از آسیب های ناشی از تصادفات ، توصیه می شود کمربند ایمنی خود و سرنشینان را ببندید و قوانین راهنمایی و رانندگی را رعایت کنید. رعایت این نکات ایمنی ، سبب کاهش چشم گیر احتمال دررفتگی لگن در طی تصادفات، می شود.

3. سقوط از ارتفاع زیاد
4. دیسپلازی هیپ ( شکستگی مفصل لگن )
5. عفونت
6. بیماری های ژنتیکی ( اهلر دانلوس و عصبی عضلانی )

انواع دررفتگي مفصل لگن

1. دررفتگی خلفی مفصل لگن : به طور متوسط،این نوع دررفتگی در 90% از بیماران دچار دررفتگی مفصل لگن دیده می شود.
2. در رفتگی قدامي مفصل لگن
3. دررفتگی مركزي مفصل لگن

علائم دررفتگی لگن 

دررفتگی لگن یک وضعیت پزشکی جدی است که معمولاً در نتیجه ضربه‌های شدید یا تصادفات ایجاد می‌شود. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که سر استخوان ران از مفصل لگن خارج می‌شود. علائم دررفتگی لگن عبارتند از:

1. درد شدید: این درد معمولاً به طور ناگهانی و شدید در ناحیه ران، کشاله ران یا لگن احساس می‌شود. معمولاً این درد شدیدتر از دردهای معمولی در مفاصل است.
2. عدم توانایی در حرکت دادن پای آسیب‌دیده: فرد قادر به حرکت دادن پا یا حتی قرار دادن آن بر زمین نخواهد بود. دررفتگی لگن معمولاً به دلیل از دست رفتن تماس صحیح استخوان ران با مفصل، باعث اختلال در حرکت می‌شود.
3. تغییر شکل و انحراف پا: در دررفتگی لگن، پای آسیب‌دیده ممکن است به سمت بیرون یا به طور غیر طبیعی بچرخد و در وضعیتی غیر عادی قرار گیرد.
4. تورم و کبودی: در محل مفصل لگن و اطراف آن ممکن است تورم و کبودی مشاهده شود که به دلیل آسیب به بافت‌ها و عروق خونی است.
5. حس بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن: به دلیل آسیب به اعصاب در ناحیه لگن، ممکن است حس بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در پا یا کشاله ران احساس شود.
6. مشکل در ایستادن یا راه رفتن: فرد ممکن است قادر به ایستادن یا حرکت کردن نباشد، و در صورتی که سعی در حرکت داشته باشد، درد شدیدتر می‌شود.

اگر مشکوک به دررفتگی لگن هستید، باید فوراً به یک پزشک مراجعه کنید، زیرا درمان فوری و مناسب برای جلوگیری از عوارض بیشتر بسیار حیاتی است.

تشخيص دررفتگی لگن

تشخیص دررفتگی لگن معمولاً توسط پزشک متخصص انجام می‌شود و معمولاً شامل مراحل زیر است:

1. تاریخچه پزشکی و بررسی علائم

• پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی بیمار را بررسی می‌کند و علائمی مانند درد شدید، تغییر شکل پا، عدم توانایی در حرکت دادن پا، تورم و کبودی را بررسی می‌کند.
• پزشک ممکن است از بیمار سوالاتی مانند نحوه وقوع آسیب، شدت درد، و نشانه‌های همراه با آن بپرسد.

2. معاینه فیزیکی

• پزشک ممکن است با بررسی نحوه قرارگیری پا و حرکت دادن آن وضعیت مفصل لگن را ارزیابی کند. در دررفتگی لگن، معمولاً پا به وضعیت غیر طبیعی (به طور معمول چرخیده به بیرون یا به طور قابل توجهی کوتاه‌تر) قرار می‌گیرد.
• پزشک همچنین ممکن است به بررسی آسیب‌های عصبی و گردش خون بپردازد تا اطمینان حاصل کند که اعصاب یا رگ‌های خونی دچار آسیب نشده‌اند.

3. تصویربرداری (رادیولوژی)

• X-ray (رادیوگرافی): معمول‌ترین روش تصویربرداری برای تشخیص دررفتگی لگن است. در این روش، تصاویر دقیق از مفصل لگن تهیه می‌شود که به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهد که آیا استخوان ران از مفصل خود خارج شده است یا خیر.
• CT Scan (سی‌تی‌اسکن): در برخی موارد، پزشک ممکن است از سی‌تی‌اسکن برای ارزیابی دقیق‌تر وضعیت مفصل لگن و آسیب‌های احتمالی به استخوان‌ها و بافت‌های نرم استفاده کند.
• MRI (ام‌آرآی): این روش برای ارزیابی آسیب‌های بافت‌های نرم مانند لیگامان‌ها، تاندون‌ها، و اعصاب استفاده می‌شود و در صورتی که پزشک به آسیب‌های بیشتری مشکوک باشد، ممکن است درخواست شود.

4. آزمایش‌های عصبی و گردش خون

• پزشک ممکن است برای اطمینان از عدم آسیب به اعصاب و رگ‌های خونی اطراف مفصل لگن، آزمایش‌های عصبی و گردش خون انجام دهد.

با توجه به ترکیب این مراحل تشخیصی، پزشک قادر خواهد بود تا دررفتگی لگن را تشخیص داده و درمان مناسب را پیشنهاد دهد. اگر دررفتگی لگن تشخیص داده شود، درمان فوری و مراقبت‌های پزشکی ضروری است تا از عوارض بیشتر جلوگیری شود.

درمان در رفتگی مفصل لگن

درمان دررفتگی مفصل لگن اغلب نیاز به اقدامات فوری پزشکی دارد و معمولاً شامل بازگشت استخوان ران به محل طبیعی خود (کاهش دررفتگی) می‌شود. این کار معمولاً تحت بی‌هوشی عمومی یا بی‌حسی منطقه‌ای انجام می‌شود تا بیمار در طول فرآیند احساس درد نکند.

پس از جااندازی مفصل، پزشک ممکن است برای کاهش درد و جلوگیری از عوارض، داروهای مسکن تجویز کند و در برخی موارد به استفاده از گچ یا آتل برای ثابت نگه داشتن مفصل برای مدتی نیاز باشد. در صورتی که آسیب به بافت‌های نرم یا استخوان‌های اطراف مفصل وجود داشته باشد، ممکن است جراحی لازم باشد.

توانبخشی شامل فیزیوتراپی برای بازگرداندن حرکات طبیعی مفصل و تقویت عضلات اطراف آن نیز معمولاً بخشی از روند درمان است.

عمل جا انداختن دررفتگي

اگر دررفتگی لگن به صورتی باشد که ، سازش و یا همراهی ای با آسیب های عصبی و عروقی نداشته باشد؛ از جا اندازی با بهره گیری از بی حس کننده و یا تزریق آرام بخش استفاده می شود. همچنین انجام فیزیوتراپی ، بعد از جا انداختن مفصل لگن ، تجویز می شود. باید توجه داشت درمان دررفتگی مفصل لگن، اقدامی بسیار حساس و مهم می باشد و حتما باید زیر نظر متخصص ارتوپدی انجام گیرد.

جراحی

اگر جا انداختن مفصل لگن بصورت بسته ، کارآمد نباشد،  قطعه هایی از استخوان یا بافت نرم در فضای مفصلی باقی مانده باشد و یا مفصل حالتی بی ثبات داشته باشد، بیمار نیاز به جراحی پیدا می کند.
انجام تکنیک آرتروسکوپی لگن ، به دلیل اثر تهاجمی و عوارض کمتر و بهبودی سریع تر نسبت به انجام جراحی بصورت باز، از اهمیت زیادی برخوردار است. آرتروسکوپی لگن عملی است که نیاز به دقت فراوان دارد و باید توسط ارتوپد با تجربه و ماهر انجام پذیرد.

عوارض دررفتگي لگن

دررفتگی لگن یک وضعیت جدی است که در صورتی که به درستی درمان نشود، می‌تواند عوارض متعددی ایجاد کند. برخی از این عوارض عبارتند از:

1. آسیب به عروق خونی و اعصاب: دررفتگی لگن می‌تواند منجر به آسیب به عروق خونی و اعصاب اطراف مفصل شود که باعث بی‌حسی، ضعف، یا کاهش جریان خون به پاها می‌شود.
2. آرتروز (استئوآرتریت) زودرس: درصورتی که مفصل لگن به طور کامل درمان نشود یا آسیب‌های طولانی‌مدت به سطح مفصل وارد آید، ممکن است منجر به آرتروز شود که باعث درد مزمن و کاهش دامنه حرکتی مفصل می‌شود.
3. شکستگی استخوان‌ها: در برخی موارد، دررفتگی لگن ممکن است باعث شکستگی استخوان‌های اطراف مفصل مانند استخوان ران یا ناحیه لگن شود، که نیاز به درمان پیچیده‌تری دارد.
4. عدم جوش خوردن استخوان: در صورتی که استخوان ران بعد از جااندازی در محل صحیح خود قرار نگیرد، ممکن است استخوان به درستی جوش نخورد و نیاز به درمان‌های جراحی اضافی داشته باشد.
5. خونریزی داخلی و عفونت: دررفتگی لگن می‌تواند به دلیل آسیب به بافت‌ها و رگ‌های خونی موجب خونریزی داخلی شود. همچنین، اگر جراحی برای درمان دررفتگی انجام شود، احتمال عفونت در محل عمل وجود دارد.
6. کاهش دامنه حرکتی مفصل: در نتیجه آسیب به بافت‌های نرم و استخوان‌ها، ممکن است دامنه حرکتی مفصل لگن کاهش یابد و فرد دچار مشکلات حرکتی طولانی‌مدت شود.

بنابراین، درمان سریع و مناسب دررفتگی لگن برای پیشگیری از این عوارض و بازگشت عملکرد طبیعی مفصل بسیار ضروری است.