آرتروز ستون فقرات

آرتروز ستون فقرات رایج ترین نوع آرتروز است و ستون فقرات یکی از شایع ترین قسمت های بدن است که درگیر می شود. آرتروز ستون فقرات کمر، لگن و گردن را درگیر می کند. این عارضه باعث التهاب و درد مفاصل ستون فقرات کمر می شود. عواملی مانند بالا رفتن سن و سایش و پارگی، اختلالات خود ایمنی، عفونت و انجام کارهای سنگین باعث ایجاد این نوع آرتروز می شود.

بعضی از مواقع، التهاب ممکن است در مناطقی که رباط ها و تاندون ها به استخوان های ستون فقرات وصل می شوند نیز تأثیر بگذارد. صرف نظر از موقعیت دقیق، آرتروز در پشت یا گردن می تواند دردناک باشد و اغلب مزمن می شود. بیش از 100 نوع ورم مفاصل وجود دارد و بیشتر آن ها ممکن است کمر یا گردن را تحت تأثیر قرار دهد. پس برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با این بیماری حتما لازم است تا این نوشته را تا انتها بخوانید.

محتوا

آرتروز ستون فقرات چیست؟

همانطور که گفته شد به التهاب و درد مفاصل ستون فقرات گفته می شود. زمانی این عارضه ایجاد می شود که مفصل ها تحلیل رفته یا فرسوده شده اند. آرتروز ستون فقرات باعث سفتی و کمر درد نیز می شود.

این عارضه معمولاً در قسمت تحتانی کمر تأثیر می گذارد و از طریق سایش و پارگی ایجاد می شود. از آنجا که غضروف بین مفاصل به آرامی تجزیه می شود ، منجر به التهاب و درد می شود. از آنجا که درد ناشی از آسیب مکانیکی است، معمولاً هنگام خم شدن یا پیچاندن کمر، قابل توجه تر است. صدمات کمر در گذشته ممکن است در ایجاد آرتروز فقرات نیز نقش داشته باشد.

گاهی اوقات این عارضه سبب ایجاد خارهای استخوانی می شود که به اعصاب ستون فقرات فشار وارد می کند و باعث ایجاد ضعف و درد در پاها می شود. درد آرتروز ستون فقرات بیشتر در ناحیه لگن احساس می شود و اغلب این حس را داریم که منشا درد لگن است. همچنین با بدتر شدن این بیماری افراد معمولا از سوزش در قسمت خارجی ران و گاهی اوقات درد در پا شکایت می کنند. در برخی موارد باعث درد و بی حس پاها نیز می شود. البته کمر درد یا گردن درد به این معنی نیست که شما آرتروز دارید. بیشتر موارد گردن و کمر درد فقط مدت کوتاهی طول می کشد و بدون درمان به خودی خود بهبود می یابد.

علل آرتروز ستون فقرات چیست؟

علل ورم مفاصل در کمر یا گردن بسته به نوع آرتروز شما بستگی دارد. علاوه بر عوامل طبیعی سایش و پارگی و بیماری های خود ایمنی، در بسیاری موارد علت دقیق آن ناشناخته است. عوامل ژنتیکی در ارتباط با برخی از انواع آرتروز ستون فقرات شناسایی شده اند، به این معنی که ممکن است ارثی باشد.

به طور کلی، آرتروز با افزایش سن اتفاق می افتد. افراد جوان ممکن است به یکی از چندین علت مختلف به آن مبتلا شوند.

سایر عوامل ایجاد آرتروز ستون فقرات عبارتند از:

آسیب یا ضربه به مفصل
اضافه وزن و چاقی
وجود برخی شرایط خاص مانند دیابت، نقرس، پسوریازیس، سل، سندرم روده تحریک پذیر و بیماری لایم

آسیب ها یا سایر مشکلات مفصلی، مانند نقرس و آرتریت روماتوئید، می توانند افراد را بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز قرار دهند.

در افراد کمتر از 45 سال، آرتروز در بین مردان شایع تر است. پس از 45 سالگی، آرتروز در بین زنان شایع تر می باشد. افرادی که خیلی فعال نیستند، رژیم غذایی سالمی ندارند یا اضافه وزن دارند، بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز ستون فقرات هستند. همچنین در کسانی که شغلی دارند یا ورزش هایی انجام می دهند که فشار متعدد روی مفاصل ستون فقرات ایجاد می کند، این عارضه بیشتر اتفاق می‌افتد.

علائم آرتروز ستون فقرات چیست؟

اولین علامت آرتروز ستون فقرات معمولاً درد و سفتی در پشت یا گردن است.

علائم آرتروز ستون فقرات ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. به طور کلی، ممکن است شامل موارد زیر باشند:

درد کمر و گردن، به ویژه در قسمت پایین کمر
سفتی کمر (به خصوص اول صبح یا بعد از استراحت) و از بین رفتن انعطاف پذیری در ستون فقرات مانند عدم توانایی در صاف کردن پشت یا چرخاندن گردن
تورم و حساسیت به مهره های آسیب دیده
احساس سنگ زنی هنگام حرکت ستون فقرات
درد، تورم و سفتی در نواحی دیگر بدن (خصوصاً در آرتروز التهابی)
ضعف و خستگی کامل بدن (بیشتر در آرتروز التهابی)
در صورت آسیب دیدن اعصاب، درد و بی حسی در بازوها یا پاها
سردرد (در صورت ورم مفاصل در گردن)

اگرچه کمر درد یک علامت شایع است، اما ممکن است همه ی افراد مبتلا آن را تجربه نکنند، حتی آن هایی که ورم مفاصل نخاعی دارند. از طرف دیگر، برخی افراد مبتلا حتی ممکن است قبل از اینکه آرتروز در اشعه ایکس دیده شود، درد را تجربه کنند.

در انواع خاصی از اسپوندیلو آرتروز ممکن است التهاب چشم (اریتس یا یوویت) ایجاد شود که باعث درد، آبکی چشم و تاری دید می شود.

آرتروز ستون فقرات ممکن است در ایجاد سایر مشکلات و بیماری های پیش آمده در ستون فقرات نقش داشته باشد.

آرتروز ستون فقرات ممکن است باعث ایجاد چرخش استخوان و رشد بیش از حد در لبه های استخوان ها شود. در ستون فقرات، چرخش استخوان به ویژه بر مفاصل صورت تأثیر می گذارد و باعث بزرگتر شدن آن ها می شود. این حالت به هیپرتروفی مفصل صورت گفته می شود. اگرچه چرخش استخوان به خودی خود مضر نیست، ممکن است معابر را برای نخاع و اعصاب خارج شده از ستون فقرات باریک کند. این ممکن است به دو وضعیت دردناک منجر شود:

تنگی نخاع
فشرده سازی نخاع در داخل کانال ستون فقرات

درد ممکن است در اول صبح، در پایان روز یا زمانی که کمر یا گردن خود را به روش خاصی حرکت می دهید، بدتر شود. برخی افراد دردی دارند که آن ها را در شب بیدار می کند. زمانی که فرد دراز کشیده است، ممکن است ناراحتی کمر از بین می رود.

آرتروز ستون فقرات چگونه تشخیص داده می شود؟

اگر بعضی از علائمی که در بالا گفته شد را، در خود مشاهده می کنید حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک شما از روشهای تشخیصی زیر برای تأیید آرتروز ستون فقرات استفاده می کند:

تاریخچه پزشکی

شامل شرح حال علائمی که دارید مانند گردن درد، سفتی کمر و غیره. همچنین شرایط پزشکی بیمار و داروهایی که مصرف می کند و سابقه ای خانوادگی و سبک زندگی فرد است.

معاینه بدنی

پزشک یک معاینه فیزیکی برای ارزیابی سلامت کلی شما، وضعیت اسکلتی عضلانی، عملکرد عصبی و ارزیابی مستقیم مفاصل مشکل دار در کمر انجام می دهد.

پزشک قدرت عضلانی، انعطاف پذیری و توانایی شما را برای انجام فعالیت های روزمره زندگی مانند راه رفتن، خم شدن و رسیدن را بررسی خواهد کرد. همچنین ممکن است از بیمار خواسته شود تا تمریناتی را برای آزمایش دامنه حرکتی انجام دهد و مشخص کند که آیا درد در طول هر نوع حرکت خاصی بدتر می شود یا خیر.

آزمایش های تشخیصی

بهترین راه برای تایید تشخیص آرتروز، اشعه ایکس است. پزشک ممکن است آزمایش‌های خاصی را برای کمک به تشخیص آرتروز ستون فقرات تجویز کند. این تست ها عبارتند از:

اشعه ایکس برای بررسی آسیب استخوان، خار استخوان و از دست دادن غضروف یا دیسک.
آزمایش خون برای نشانگرهای ژنتیکی و یا آنتی بادی های RA
MRI ، سی تی اسکن ، اسکن استخوان و …
آسپیراسیون مفصل: آزمایش مایعات سینوویال درون مفصل

برای مشخص کردن مفاصل دردناک، پزشک ممکن است آن را با تزریق بی حس کند و بررسی کند که آیا درد از بین رفته است.

درمان آرتروز ستون فقرات

درمان آرتروز ستون فقرات به عوامل زیادی بستگی دارد، که ممکن است شامل سن، میزان درد، نوع و شدت آرتروز و اهداف سلامتی شخصی باشد. از آنجا که آسیب مفاصل ناشی از آرتروز غیر قابل برگشت است، درمان معمولاً در کنترل درد و جلوگیری از آسیب بیشتر متمرکز است.

درمان اولیه ممکن است شامل کاهش وزن در صورت نیاز و سپس برای همه، حفظ وزن سالم باشد. ممکن است شامل ورزش نیز باشد. علاوه بر کمک به کنترل وزن، ورزش می تواند به موارد زیر نیز کمک کند:

افزایش انعطاف پذیری
بهبود نگرش و خلق و خو
تقویت قلب
بهبود جریان خون
انجام کارهای روزانه را آسان تر می کند

برخی از تمرینات مرتبط با درمان آرتروز شامل شنا، پیاده روی و ایروبیک در آب است.

درمان های دیگر غیر جراحی آرتروز نخاعی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

داروهای ضد التهابی برای کاهش درد و تورم
فیزیوتراپی برای بهبود قدرت عضلات کمر و دامنه حرکت در ستون فقرات
پمادها و کرم های موضعی نیز برای درمان درد
تغییر سبک زندگی برای کاهش التهاب یا استرس در ستون فقرات شما: از دست دادن وزن، ترک سیگار، تغییر وضعیت بدن و غیره.

جراحی ستون فقرات

اگر سایر روش های درمانی به اندازه کافی درد را تسکین ندهند، ممکن است برای آرتروز ستون فقرات جراحی توصیه شود. آرتروز ستون فقرات یکی از علل تنگی کانال نخاعی یا تنگی کانال نخاعی است. در مواردی که عملکرد مثانه و روده مختل می شود و سیستم عصبی آسیب می بیند، یا زمانی که راه رفتن بسیار دشوار می شود، احتمالاً جراحی توصیه می شود.

پیشگیری از بروز آرتروز ستون فقرات

برای پیشگیری از بروز آرتروز ستون فقرات میتوانید اقدامات زیر را در نظر بگیرید:

حفظ وزن سالم: اضافه وزن و چاقی می‌توانند فشار اضافی بر روی مفاصل ستون فقرات ایجاد کنند و باعث تخریب آنها شوند. حفظ وزن سالم و تغذیه مناسب می‌تواند به جلوگیری از بروز آرتروز ستون فقرات کمک کند.
ورزش منظم: انجام ورزش‌های مناسب و تقویت عضلات نیز می‌تواند به حفظ استحکام و پایداری ستون فقرات کمک کند. ورزش‌هایی مانند شنا، پیاده‌روی، یوگا و تمرینات تقویتی عضلانی می‌توانند مناسب باشند.
جلوگیری از برداشتن اشیا سنگین: برداشتن و جابه‌جایی اشیا سنگین باعث فشار زیاد بر روی مفاصل ستون فقرات می‌شود. در صورت امکان، از استفاده از وسایل کمکی مانند تیغه و جابجاکننده ها استفاده کنید.
رعایت اصول ایستادن و نشستن صحیح: رعایت قواعد ایستادن و نشستن صحیح می‌تواند به جلوگیری از فشار زیاد بر روی مفاصل ستون فقرات کمک کند. بهتر است در طول روز از ایستادن و نشستن به مدت طولانی خودداری کنید و هر چند وقت یکبار جای خود را تغییر دهید.
استفاده از تکنیک‌های کاهش استرس: استرس می‌تواند عاملی در بروز آرتروز ستون فقرات باشد. تکنیک‌های مدیتیشن، روشنفکری مثبت و تمرینات تنفسی می‌توانند به کاهش استرس و رفع تنش کمک کنند.
مراقبت از نیازهای خاص بدن: مراقبت از نیازهای بدن خود مانند استراحت کافی، خواب به مدت مناسب و اجتناب از فعالیت های با فشار زیاد می‌تواند به حفظ سلامت ستون فقرات کمک کند.

حتی با انجام این اقدامات، باید در نظر داشته باشید که آرتروز ستون فقرات ممکن است در برخی افراد بروز کند و پیشگیری کامل از آن ممکن نباشد. برای اطمینان بیشتر و مشاوره مناسب، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

عوارض آرتروز ستون فقرات

آرتروز ستون فقرات می‌تواند عوارض و مشکلات متعددی را به همراه داشته باشد. برخی از عوارض رایج آرتروز ستون فقرات عبارتند از:

درد: درد در ناحیه ستون فقرات، کمر و گردن از عوارض شایع آرتروز ستون فقرات است. درد ممکن است به صورت مزمن و مداوم یا به شکل حملات ناگهانی و شدید ظاهر شود.
محدودیت حرکت: آرتروز می‌تواند باعث محدودیت حرکت در ناحیه ستون فقرات شود. این محدودیت می‌تواند توانایی انجام فعالیت‌های روزمره مانند خم شدن، تابیدن، و انعطاف‌پذیری را تحت تأثیر قرار دهد.
استئوپروز: در برخی موارد، آرتروز می‌تواند باعث کاهش چگالی استخوان‌ها شود، که به عنوان استئوپروز شناخته می‌شود. این مشکل می‌تواند خطر شکستگی استخوان‌ها را افزایش دهد.
تشدید علائم عصبی: در برخی افراد، آرتروز می‌تواند فشار و فشار زیاد بر روی عصب‌ها و مغز و اعصاب ستون فقرات ایجاد کند. این ممکن است منجر به علائمی مانند درد، سوزش، بی‌حسی و کمرنگی در مناطق مرتبط با عصب‌ها شود.
تغییرات ساختاری: آرتروز می‌تواند باعث تغییرات در ساختار استخوان‌ها و بافت‌های موجود در ستون فقرات شود. این تغییرات می‌توانند شامل تشکیل سپرهای استخوانی (اسپوندیلوفیت)، تخریب غضروف، تشکیل سیستم‌های استخوانی جدید و ضخیم شدن لیگامانت‌ها باشد.

کلام آخر

آرتروز ستون فقرات یک بیماری مزمن است که نیاز به مدیریت موثر و درمان مناسب دارد. افراد مبتلا به این بیماری با مشاوره پزشک و تیم درمانی متخصص می‌توانند از راهکارهای مختلفی استفاده کنند تا علائم خود را کنترل کرده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.

سوالات متداول

آیا آرتروز ستون فقرات می‌تواند به صورت خانگی درمان شود؟

متأسفانه آرتروز ستون فقرات یک بیماری مزمن است و به طور کامل قابل درمان خانگی نیست. با این حال، می‌توانید با اقدامات خانگی و تغییرات در سبک زندگی خود، علائم آرتروز را کاهش دهید و به مدیریت بهتر بیماری کمک کنید.

چه نوع ورزش‌هایی برای تقویت عضلات ستون فقرات مناسب هستند؟

تمرینات تقویتی برای عضلات ستون فقرات می‌تواند به بهبود قوت، استقامت و پشتیبانی ستون فقرات کمک کند. تعدادی از ورزش‌ها و تمریناتی که برای تقویت عضلات ستون فقرات مناسب هستند شامل پیاده‌روی، یوگا، تمرینات قوی‌سازی مرکز بدن، شنا و پیلاتس است.

آیا آرتروز ستون فقرات می‌تواند به صورت وراثتی منتقل شود؟

بله، برخی از انواع آرتروز ستون فقرات می‌توانند به صورت وراثتی منتقل شوند. این نوع آرتروز که به عنوان آرتروز وابسته به وراثت نیز شناخته می‌شود، معمولاً به صورت ژنتیکی انتقال می‌یابد. در این حالت، تغییرات و تخریب در استخوان و غضروف مفصلی ستون فقرات به علت وجود ژن‌های خاصی در افراد به وجود می‌آید.