شکستگی لگن به آسیبدیدگی یکی از استخوانهای ناحیه لگن اشاره دارد که معمولاً بر اثر ضربه شدید مانند تصادف، سقوط از ارتفاع یا فشارهای شدید در افراد رخ میدهد. این نوع شکستگی در سالمندان، بهویژه افرادی با پوکی استخوان، شایعتر است و میتواند عوارض جدی مانند آسیب به عروق و اعصاب اطراف، ناتوانی حرکتی و مشکلاتی در عملکرد اندامهای داخلی ایجاد کند.
علائم شامل درد شدید در ناحیه لگن، ناتوانی در حرکت دادن پاها، تورم و تغییر شکل ظاهری است. درمان بسته به شدت آسیب متفاوت است و میتواند شامل استراحت، فیزیوتراپی، یا جراحی برای تثبیت استخوان باشد. تشخیص و درمان سریع برای جلوگیری از عوارض حیاتی است.
انواع شکستگی لگن
شکستگی لگن زمانی رخ می دهد که قسمت بالایی استخوان ران شکسته شود. مفصل ران یک مفصل توپ و حفره است: قسمت بالای گرد استخوان ران که سر استخوان ران نامیده می شود، به خوبی در ناحیه ای به شکل فنجان از لگن به نام استابولوم قرار می گیرد.
در زیر سر استخوان ران، استخوان ران کمی باریک می شود تا گردن فمور را تشکیل دهد که به قسمت اصلی استخوان ران متصل می شود. از آنجا به یک برجستگی استخوانی به نام تروکانتر امتداد می یابد که نقطه اتصال را برای عضلات حمایت کننده از مفصل ران فراهم می کند.
به طور معمول با فشار ناشی از، ضربه ی وارد شده به لگن خاصره، شکستگی هایی در این ناحیه بوجود می آید. همچنین با بالا رفتن سن، و افزایش میزان پوکی استخوان در افراد، استخوان ها ضعیف تر می شوند. شکستگی لگن، به طور معمول در سه سطح زیر ایجاد می شود:
1. حلقه ی لگن: زیر هر ایلیوم یک ساختار حلقه ای شکل است که از ایسکیوم و استخوان های شرمگاهی تشکیل شده است. رگ های خونی و اعصاب اصلی از طریق این حلقه از قسمت بالایی بدن به پاها می روند. بیشتر شکستگیهای ایسکیوم و شرمگاهی ناشی از افتادن یا حوادث دیگر است، اما در برخی از ورزشکاران جوان، ممکن است شکستگی در نتیجه انقباضات شدید ناگهانی عضلات متصل به لگن رخ دهد. هنگامی که این ماهیچه ها برای مثال، عضلات همسترینگ که در امتداد پشت ران قرار دارند، منقبض می شوند، نیروی انقباض ممکن است قطعه کوچکی از ایسکیوم را از لگن دور کند.
2. حفره ی استابولوم: استابولوم قسمتی از لگن خاصره می باشد و فرم حفره مانند دارد. سر استخوان ران در این حفره قرار می گیرد، و مفصل ران از این اتصال ساخته می شود. درهنگام ایجاد شکستگی در این ناحیه، باید دقت داشت تا استخوان به دقت جا انداخته شود، در غیر این صورت، مفصل ران در طول چند ماه ،تخریب می شود و یا در عرض چند سال، امکان ایجاد آرتروز و ساییدگی در این ناحیه به وجود می آید.
امکان ایجاد این شکستگی، در هر سنی وجود دارد. این شکستگی معمولا به دنبال فشار وارده در اثر تصادف اتومبیل و یا سقوط از ارتفاع در فرد ایجاد می گردد، همچنین افزایش سن و ضعیف بودن استخوان ها، امکان ایجاد این شکستگی را بیشتر می کند.
3. سر و گردن استخوان ران: شکستگی هایی که در سر استخوان ران و همچنین گردن استخوان ران و نواحی پایین تر استخوان ران اتفاق می افتد. شکستگی گردن استخوان ران جز رایج ترین شکستگی های لگن می باشد.
علائم شکستگی لگن چیست؟
علائم شکستگی لگن ممکن است بسته به شدت و نوع شکستگی متفاوت باشد، اما شایعترین آنها عبارتند از:
- درد شدید:
- درد متمرکز در ناحیه لگن، کشاله ران یا باسن که با حرکت یا فشار تشدید میشود.
- ناتوانی در حرکت:
- فرد معمولاً قادر به ایستادن یا راه رفتن نیست و ممکن است در حرکت دادن پاها مشکل داشته باشد.
- تورم و کبودی:
- در ناحیه لگن، باسن یا کشاله ران ممکن است تورم و کبودی قابلتوجهی مشاهده شود.
- تغییر شکل ظاهری لگن یا پا:
- در برخی موارد، پا کوتاهتر از حالت طبیعی یا به سمت خارج چرخیده به نظر میرسد.
- احساس ضعف در پاها:
- ممکن است به دلیل آسیب به اعصاب اطراف لگن، ضعف یا بیحسی در پاها وجود داشته باشد.
- صدای ترق یا شکستگی:
- در هنگام آسیب ممکن است فرد صدای شکستگی استخوان را احساس کرده باشد.
- درد در هنگام فشار روی لگن:
- حتی فشار جزئی روی لگن یا تلاش برای حرکت دادن پاها میتواند درد شدیدی ایجاد کند.
- علائم شوک در موارد شدید:
- در شکستگیهای همراه با آسیب به عروق، علائمی مانند سرگیجه، افت فشار خون، و رنگپریدگی ممکن است بروز کند.
توجه:
در صورت مشاهده این علائم، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد. شکستگی لگن میتواند عوارض جدی ایجاد کند و نیاز به تشخیص و درمان فوری دارد.
علت شکستگی لگن چیست؟
شکستگی لگن میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد که معمولاً به شدت و نوع فشار یا ضعف استخوانی مرتبط است. شایعترین علل شکستگی لگن عبارتند از:
- سقوط از ارتفاع یا روی زمین:
- یکی از رایجترین دلایل شکستگی لگن، بهویژه در سالمندان، سقوط از ارتفاع کم یا روی سطح سخت است.
- تصادفات رانندگی:
- برخوردهای شدید در تصادفات وسایل نقلیه میتواند فشار بالایی به لگن وارد کند و منجر به شکستگیهای پیچیده شود.
- پوکی استخوان:
- ضعف استخوانها به دلیل کاهش تراکم استخوانی، بهویژه در سالمندان و زنان پس از یائسگی، خطر شکستگی لگن را حتی در ضربات خفیف افزایش میدهد.
- آسیبهای ورزشی یا صنعتی:
- ورزشهای برخوردی یا کار در محیطهای پرخطر ممکن است باعث شکستگی لگن شود، بهویژه در صورت ضربه مستقیم یا پیچشهای ناگهانی.
- فشارهای مکرر و طولانیمدت:
- فعالیتهای سنگین مداوم (مانند دویدن طولانیمدت) ممکن است در برخی افراد، بهویژه ورزشکاران حرفهای، منجر به ایجاد شکستگیهای فشاری در لگن شود.
- سرطان استخوان یا متاستاز:
- تومورهای سرطانی در لگن یا انتقال سرطان از سایر نقاط بدن میتواند استخوان را ضعیف کرده و احتمال شکستگی را افزایش دهد.
- بیماریهای استخوانی:
- بیماریهایی مانند استئوآرتریت، استئوژنز ایمپرفکتا یا عفونتهای استخوانی میتوانند ساختار استخوانی لگن را تضعیف کرده و احتمال شکستگی را بیشتر کنند.
- ضربات مستقیم یا شدید:
- برخورد با اجسام سنگین، مانند حوادث صنعتی یا سقوط اشیا، میتواند موجب شکستگی لگن شود.
عوامل خطر:
- سن بالا: سالمندان بیشتر در معرض شکستگی لگن قرار دارند.
- جنسیت: زنان به دلیل پوکی استخوان بعد از یائسگی بیشتر مستعد شکستگی لگن هستند.
- سبک زندگی: کمبود فعالیت بدنی و تغذیه نامناسب (کمبود کلسیم و ویتامین D) خطر شکستگی را افزایش میدهد.
پیشگیری:
مصرف کافی کلسیم و ویتامین D، فعالیت بدنی منظم برای تقویت استخوانها، و رعایت ایمنی در محیط زندگی و کار میتواند به کاهش خطر شکستگی لگن کمک کند.
عوامل احتمال افزایش خطر شکستگی لگن چیست؟
عامل خطر هر چیزی است که ممکن است احتمال ابتلای فرد به بیماری را افزایش دهد. ممکن است یک فعالیت، رژیم غذایی، سابقه خانوادگی یا بسیاری موارد دیگر باشد. دانستن عوامل خطر برای هر بیماری می تواند به شما در انجام اقدامات مناسب، از جمله تغییر رفتارها و نظارت بالینی برای بیماری کمک کند.
پوکی استخوان علت اصلی شکستگی لگن است. سن نیز یک عامل خطر اصلی است. سایر عوامل خطر احتمالی برای شکستگی لگن ممکن است شامل موارد زیر باشد، اما محدود به آن ها نیست:
- مصرف بیش از حد الکل و کافئین
- عدم فعالیت بدنی
- وزن کم بدن و یا اضافه وزن زیاد
- مشکلات بینایی
- زوال عقل
- داروهایی که باعث تحلیل و پوکی استخوان می شوند.
- سیگار کشیدن
- افزایش خطر سقوط، مربوط به شرایطی مانند ضعف، ناتوانی، یا راه رفتن ناپایدار
- بیماری های خود ایمنی
تعویض مفصل لگن با کیج در بیمار با سابقه شکستگی استابلوم و عفونت
آیا می توان از شکستگی لگن جلوگیری کرد؟
چندین چیز می تواند به کاهش یا جلوگیری از شکستگی لگن کمک کند، از جمله:
- از پزشک خود بپرسید که آیا هر یک از داروهایی که در حال حاضر مصرف می کنید باعث خواب آلودگی یا سرگیجه شما می شود. این بر تعادل شما تأثیر می گذارد و خطر سقوط شما را افزایش می دهد.
- از غذاها (شیر، پنیر، ماست، ماهی و کلم بروکلی) مقدار زیادی کلسیم دریافت کنید.
- در مورد مصرف ویتامین D از پزشک خود بپرسد. زیرا مصرف ویتامین دی سبب جذب بهتر کلسیم می شود. در صورت کمبود این ویتامین بهتر است مصرف داشته باشید.
- برای قوی نگه داشتن استخوان ها و ماهیچه های خود ورزش کنید. این بهترین کار با انجام تمرینات با وزنه یا تمرینات قدرتی است.
- الکل ننوشید و سیگار نکشید.
- بینایی خود را سالی یک بار بررسی کنید. بیماری های چشمی با افزایش سن می توانند بر توانایی دید شما تأثیر بگذارند. این می تواند منجر به سقوط شود.
- در صورت پیشنهاد پزشک از عصا یا واکر استفاده کنید. این به تعادل شما کمک می کند و به شما کمک می کند از زمین خوردن جلوگیری کنید.
- اگر زن هستید، از نظر پوکی استخوان غربالگری کنید.
- با پزشک خود در مورد داروهایی که می توانند سلامت استخوان شما را بهبود بخشد، صحبت کنید.
- خانه خود را ایمن تر کنید، مانند داشتن نور خوب در خانه (همچنین نور شب را در اتاق خواب، راهروها، پله ها و حمام اضافه کنید)